Rocznice w 2022 r.

Jesteś tutaj: Start / Aktualności / Rocznice w 2022 r.

14 marca 2022

Rok 2022 obfituje w istotne dla polskiej kultury i dziedzictwa narodowego rocznice.

Przypominamy najważniejsze z nich:

200 lat temu, w marcu 1822 r., zmarł  Józef Wybicki, autor polskiego hymnu narodowego, wielokrotny poseł na Sejm, jeden z inicjatorów Konfederacji Barskiej, uczestnik prac wdrażających Konstytucję 3 Maja, współorganizator Insurekcji Kościuszkowskiej.
W 2022 r. będziemy obchodzić także 225-lecie powstania „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”. 
Rok 2022 to również rok Romantyzmu Polskiego, ustanowiony w 200. rocznicę wydania „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. W uchwale sejmowej czytamy: „Zrodziła się epoka, w której tworzyli genialni artyści, myśliciele i działacze polityczni, którzy w sytuacji narodowej niewoli stworzyli kraj duchowej wolności, rozwinęli programy niepodległościowe, a zarazem wynieśli polską literaturę, muzykę i malarstwo do rangi czołowych osiągnięć kultury europejskiej”.

W styczniu minęła 140. rocznica śmierci, a w marcu 200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza, polskiego farmaceuty i przedsiębiorcy, założyciela pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej, wynalazcy lampy naftowej, rewolucjonisty i działacza niepodległościowego. Filantrop, wspierał finansowo powstanie styczniowe, pomagał też popowstaniowym uchodźcom.
W maju 2022 r. będziemy świętować 180. rocznicę urodzin Marii Konopnickiej, pisarki, poetki, tłumaczki i publicystki, twórczyni literatury dziecięcej. Piętnowała antypolską politykę zaborców i niesprawiedliwość społeczną. Współorganizowała protest światowej opinii publicznej przeciwko niemieckim represjom wobec dzieci polskich we Wrześni w latach 1901-1902 i ustawom wywłaszczeniowym. W uchwale sejmowej posłowie podkreślili także zasługi Konopnickiej w walce o prawa kobiet. 
Bruno Schulz - w 2022 r. przypada 130. rocznica urodzin i 80. rocznica śmierci tego wszechstronnego artysty. Był prozaikiem, grafikiem, malarzem, rysownikiem i krytykiem literackim. Jego utwory weszły do kanonu literatury światowej i są znane nawet w najodleglejszych kulturowo rejonach świata. Był człowiekiem o niezwykłej wyobraźni, inteligencji i kreatywności.
120 lat temu, 1 kwietnia 1902 r., urodził się pisarz, publicysta, działacz emigracyjny – Józef Mackiewicz.
W swej twórczości przedstawiał życie mieszkańców pogranicza polsko-litewsko-białoruskiego na tle przełomowych wydarzeń historycznych i odwoływał się do tradycji wielonarodowej I Rzeczypospolitej. Ukazywał piękno utraconych Kresów Wschodnich. Był wrogiem totalitaryzmów, szczególnie komunizmu.
W maju 2022 r. będziemy obchodzili 100. rocznicę utworzenia Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej, którego założycielką i patronką jest Maria Grzegorzewska – działaczka społeczna, naukowiec, pedagog specjalny, tyflopedagog, tyflopsycholog. W swojej pracy Grzegorzewska kierowała się mottem: „Nie ma kaleki – jest człowiek”. Jej dzieła stanowią inspirację dla kolejnych badaczy i twórców akademickiej pedagogiki specjalnej oraz praktyki edukacyjnej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej.
Senat, w 100-leci e powstania Polskiego Towarzystwa Botanicznego, podjął uchwałę o ogłoszeniu 2022 r. Rokiem Botaniki. Jest to możliwość uhonorowania polskich botaników i ich osiągnięć, a także podkreślenie cywilizacyjnego znaczenie tej dziedziny nauki. W uchwale wymieniono badaczy:
- Michała Hieronima Leszczyca-Sumińskiego, który pierwszy na świecie opisał cykl rozwojowy paproci,
- Antoniego Rehmana – pioniera badań roślinności Afryki Południowej
- Edwarda Strasburgera – twórcę podstaw współczesnej cytologii roślin.
Władysław Bartoszewski - 100. rocznica urodzin tego wszechstronnego człowieka: humanisty, historyka, publicysty, dziennikarza, pisarza, wykładowcy, dyplomaty i polityka, więźnia Auschwitz, działacza na rzecz pojednania między Polakami, Niemcami i Żydami. Był współzałożycielem Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Jako żołnierz AK walczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie był represjonowany, dwukrotnie więziony. Zakładał Komitet Obrony Prześladowanych za Przekonania przy Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym był internowany. Pełnił funkcję ambasadora RP w Austrii, dwukrotnie sprawował urząd ministra spraw zagranicznych (1995 i 2000–01). Był jednym z pierwszych Polaków, którym nadano tytuł - Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Bronisław Geremek – 90. rocznica urodzin. Był politykiem, współodpowiedzialnym za odbudowę niepodległości Polski i wprowadzenie Rzeczypospolitej do NATO i Unii Europejskiej. Zapamiętany jako człowiek honoru i wysokich zasad moralnych. Współtworzył opozycję demokratyczną w PRL. 12 marca 1999 r. w imieniu rządu RP przekazał na ręce sekretarz stanu USA Madeleine Albright akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego, ostatecznie przesądzający o przynależności Polski do świata, Zachodu oraz o losach Europy Środkowej. Wykładał na Uniwersytecie Paryskim i kierował tamtejszym Centrum Kultury Polskiej.
30 lat temu, w maju 1992 r., w drodze na swój dziewiąty ośmiotysięcznik zaginęła Wanda Rutkiewicz – himalaistka, pierwsza Polka i trzecia kobieta na świecie, która zdobyła najwyższy szczyt świata – Mount Everest. Imponowała siłą, sprawnością fizyczną i niezwykłą inteligencją. Była prekursorką kobiecych zespołów górskich.